Hoe dicht staan we nu echt bij circulair zélf ons drinkwater maken?

‘Natuurlijk is circulair watergebruik een gewéldig principe. En decentraliseren ook – als je maar het hele plaatje bekijkt. Maar veilig drinkwater maken in een lokaal, op zich staand systeem? Dat vraagt meer dan water vangen en even die loop sluiten.’

Jan Van den Bogaert, Programma Manager bij water-link, is nauw betrokken bij het pilootproject op de Aquafin-site in Antwerpen Noord, waar een demo loopt om afvalwater ter plekke op te zuiveren.

Helemaal circulair, dus. Of ‘New Water’ zoals ze in Singapore zeggen.

Maar hij is ook, langer geleden al, ingestapt in kleinschalige projecten in nieuwe stadsontwikkelingen, waar plannen bestonden om, heel lokaal, drinkwater te maken van opgevangen regenwater of grijs water.

‘Hoe zal ik het zeggen?’ lacht hij: ‘iedereen een mini-kerncentrale in zijn tuin laten beheren, dat zou ook geen goed idee zijn.’

Van regenwater naar drinkwater: waarom is dat niet zo eenvoudig?

‘Dat is het net wél. We doen dus exact dat met water-link, he, al jaren. Het zoete oppervlaktewater dat we uit het Albertkanaal halen voor ons drinkwater, is regenwater. Dat is al bij al een rechttoe rechtaan proces dat we prima beheersen.’

Maar waarom dan ook niet lokaal drinkwater maken?

‘Het zit ‘m in de schaal. Het debiet dat we in onze productiesites halen is bijzonder groot, rechtstreeks van het kanaal: daar is onze controle optimaal, daar renderen onze installaties.’ ‘Maar stel je voor: technici die onze centrale installaties controleren, en technici die dat met dezelfde regelmaat moeten doen voor lokale zuivering: je ziet al waar de kost omhoog gaat. En dat is niet eens het belangrijkste.’ ‘Lokaal zelf je drinkwater produceren? Houd toch maar rekening met een prijs die tot 20 keer hoger kan zijn’

Omdat het drinkwater is?

‘Vergis je niet: drinkwater moet aan bijzonder strenge veiligheidsnormen voldoen. Ons proces om het te maken op basis van oppervlaktewater mag dan redelijk eenvoudig zijn; de waterkwaliteit is van levensbelang. Met ons debiet, gecentraliseerd, hebben we maximale grip op veiligheid en kwaliteit.’

‘De lokale bron van je drinkwater zou ook allerlei soorten water zijn: regenwater, ‘grijs’ afvalwater van ons huishouden, zoals we dat noemen, ‘zwart’ water van het toilet… En dat in variërende hoeveelheden, die sterk kunnen verschillen van seizoen tot seizoen ook. Plotse hevige regenval, droogte: dat is lokaal bijzonder moeilijk te beheren.’

‘Het is moeilijk én duur om 100% veilig lokaal drinkwater te produceren op basis van een bron die niet altijd dezelfde hoeveelheid en kwaliteit water kan aanbrengen’

Antwerpen Noord en kleinschalige drinkwaterprojecten: hoe zijn die twee projecten met elkaar verbonden?

‘In principe zitten dezelfde technologie en installatie erachter. Toen we merkten dat de drinkwaterproductie met kleine installaties niet zou renderen, ook niet op lange termijn, trouwens, hebben we gezocht naar een nieuwe toepassing.’

’Het afvalwater bij Aquafin Noord is als bron een min of meer een constante, met een groot debiet. Daar kan het wel, en kan het renderen. Het doel is om het op te zuiveren tot water voor de industrie. Als dat lukt, kunnen we opschalen. Dat is project Waterkracht vandaag. ’

Er hangen dus voorwaarden aan hergebruik vast?

‘Natuurlijk is circulair werken een gewéldig principe. En decentraliseren ook – als je het hele plaatje bekijkt. Maar je moet het slim toepassen, waar en wanneer dat kan: veilig en betaalbaar.’

In combinatie met andere maatregelen, dan.

‘Ja, er zijn nog tal van andere manieren om zorgzaam met ons water en onze bronnen om te gaan. Zo valt het haast niet meer uit te leggen dat je dat kostbare drinkwater gebruikt voor echt al je toepassingen in huis. Aan die zijde kunnen we nog een pak zuiniger en slimmer worden, hoor.’

‘‘Zo werken we aan enkele projecten om lokaal een tweede kwaliteitswater van regenwater te maken. Met dit behandeld regenwater kun je dan wc’s spoelen en je wasmachine laten werken. Zo kan je toch al tot 40 % drinkwater besparen. En ook, die machines worden duurzamer, daar geloof ik in technologische vooruitgang, zoals LED nu gloeilampen heeft vervangen.’

Dat klinkt als ‘water op maat’ produceren

‘Punt is: maak het water dat je toepassing nodig heeft. Met een groot debiet kun je op een industriële site prima inzetten op hergebruik in een circulair systeem – natuurlijk! Kunnen we ook, met water-link, trouwens. Dan rendeert decentraal werken en kun je water sparen.’ ‘Net zo leveren we aan de industrie water op maat, met die kwaliteit die bij die processen past. En net daarom willen we dat Aquafin afvalwater kunnen opzuiveren. Zo zetten we de waterbronnen in voor die toepassingen die het meest geschikt zijn en werken we aan echte betaalbare en duurzame oplossingen met impact.’